6.5 - Tragedi Hubungan antara Kaum

• Rusuhan antara kaum berlaku pada 13 Mei 1969 bermula beberapa hari setelah Pilihan Raya Umum ketiga.
• Punca – Ketegangan antara penyokong parti politik yang memprovokasikan keadaan.

Rusuhan Kaum

Faktor yang menyebabkan rusuhan kaum di negara kita:

• Kesan ketidakseimbangan kaum dalam ekonomi dan sosial di negara kita.
• Keadaan dan keputusan Pilihan Raya Umum Ketiga 1969 – Bermula kempen pilihan raya yang menyentuh sensitivity sesuatu kaum.
• PKM mengambil kesempatan semasa pilihan raya untuk mempengaruhi penduduk supaya bermusuhan antara kaum.
• Parti yang bertanding – Menggunakan sentiment perkauman dan keagamaan untuk mendapat sokongan.
• Perarakan kemenangan pilihan raya – Tidak terkawal kekacauan dan perbuatan provokatif.

Langkah yang Diambil bagi Mengatasi Masalah Peristiwa 13 Mei 1969

• Antara langkah yang diambil termasuklah pengisytiharan darurat, pembentukan Majlis Gerakan Negara (MAGERAN) dan peranan yang dimainkan oleh Raja-raja Melayu.

Darurat

YDPA mengisytiharkan darurat pada 16 Mei 1969. Antara perkara yang diputuskan ialah:

• Perlembagaan – Digantung, Parlimen – Ditangguhkan.
• Mewujudkan tempat perlindungan semasa darurat.
• Pihak polis – Menguatkuasakan perintah berkurung. Orang ramai – tidak dibenarkan keluar dari kediaman masing-masing.
• Penubuhan jawatankuasa bertugas – Menyusun semula perkhidmatan penerangan kerajaan.
• Semua berita ditapis – Bagi memastikan kesahihan.
• Kerajaan – Memastikan bekalan makanan diperolehi penduduk terutama di pusat perlindungan.
• Mangsa rusuhan dipindahkan ke pusat perlindungan di Stadium Merdeka dan Tiong Nam Settlement.
• Pihak berkuasa memagar kawasan Kampung Baru dan menjadikannya kawasan perintah berkurung terbesar. Tentera melindungi penduduk di kem tentera.

Majlis Gerakan Negara (MAGERAN)

• Pengerusi MAGERAN – Pengerusi Tun Abdul Razak.
• Ahli – Pegawai perkhidmatan awam, pegawai tinggi polis dan tentera
• MAGERAN Memerintah semasa darurat (16 Mei 1969 hingga 23 Februari 1971) dan mengawal ketenteraman negara.
• Fokus utama – Masalah perpaduan kaum dan ketidakseimbangan ekonomi antara kaum.
• Tanggungjawab MAGERAN
  • Mengembalikan keamanan dan undang-undang.
  • Menentukan pentadbiran yang licin dalam negara.
  • Mengembalikan keharmonian dan kepercayaan antara kaum dalam negara.
  • Menggantungkan sementara penerbitan semua akhbar sehingga keadaan negara kembali tenang.
  • Menguatkuasakan Akta Hasutan 1948.
  • Jabatan Penerangan menapis berita palsu dan menerangkan usaha kerajaan.

Peranan Raja

• Sultan Perak, Sultan Idris Iskandar Shah II menasihati rakyat agar menjaga keamanan.
• Pemimpin masyarakat dan politik negeri Perak menubuhkan Jawatankuasa Muhibah.
• Tugas Jawatankuasa Muhibah – Menulis surat merayu penduduk agar bertenang dan membantu negara mengekalkan keamanan.
• Di negeri-negeri lain – Raja meminta rakyat agara bertenang dan mematuhi undang-undang.