1.1 - Organisasi Tisu Tumbuhan

Rajah 1 - Anda masih ingat tentang organisasi tisu dalam tumbuhan dari Bab 2 Tingkatan 4? Anda sudah belajar tentang organisasi tisu dalam manusia. Sekarang, kita akan focus tentang tisu dalam tumbuhan sahaja dan fungsi-fungsinya.

Tisu kekal merupakan tisu matang yang telah menjalani atau sedang menjalani pembezaan. Tisu kekal boleh dibahagikan kepada 3 jenis iaitu tisu epidermis, tisu asas dan tisu vaskular.

Rajah 2 - Kedudukan tisu kekal pada bahagian tumbuhan adalah berlainan.

Jenis-jenis tisu dan fungsinya dalam tumbuhan

1. Tisu epidermis

• Terdapat di permukaan luar batang, daun dan akar tumbuhan muda
• Dinding yang terdedah kepada udara luar diliputi lapisan kutikel yang berlilin dan kalis air
• Kutikel mngurangkan air hilang melalui penyejatan (proses transpirasi), memberi perlindungan dan menghalang kemasukan patogen
• Sel-sel epidermis yang diubah suai termasuk sel pengawal dan sel rambut akar.
• Sel pengawal mengawal bukaan liang stoma untuk proses fotosintesis
• Sel rambut akar meningkatkan luas permukaan untuk penyerapan air dan garam mineral

2. Tisu asas

• Tisu parenkima

  • Sel hidup yang paling ringkas dan belum menjalani pembezaan
  • Dinding sel nipis
  • Tisu parenkimia disusun dalam keadaan segah boleh menyokong dan mengekalkan bentuk tumbuhan herba
  • Menjalankan proses fotosintesis dan membantu penyimpanan kanji dan gula
  • Terlibat dalam pertukaran gas
  • Terlibat dalam pembaikan dan penjanaan semula tisu tumbuhan serta pengangkutan sistem vaskular

• Tisu kolenkima

  • Sel hidup dan menjadi sel fleksibel apabila matang
  • Dinding sel terdiri daripada pektin dan hemiselulosa
  • Dinding sel lebih tebal daripada sel parenkima
  • Memberi sokongan mekanikal dan sifat keanjalan kepada tumbuhan

• Tisu sklerenkimia

  • Terdiri daripada sel-sel mati yang telah matang
  • Dinding sel paling tebal
  • Menyokong dan menguatkan bahagian tumbuhan yang matang
  • Membantu pengangkutan air dan nutrien

3. Tisu vaskular

• Xilem

  • Terdiri daripada sel-sel mati yang tidak mempunyai sitoplasma
  • Dinding sel diselaputi lignin
  • Terdiri daripada salur xilem berongga yang memanjang dari akar ke daun
  • Mengangkut air dan garam mineral dari akar ke bahagian lain dalam tumbuhan

• Floem

  • Terdiri daripada sel rakan dan tiub tapis (sel hidup yang mengandungi sitoplasma)
  • Tiub tapis tidak mempunyai nukleus dan ribosom kerana merosot apabila matang
  • Tiub tapis memanjang terbentuk daripada hujung ke hujung floem
  • Floem mengangkut gula yang dihasil dari proses fotosintesis dari daun ke akar, buah dan umbisi untuk disimpan